DIT RAPPORT KWAM TOT STAND MET FINANCIERING VAN
EN DE MEDEWERKING VAN
TRENDS VOOR DE TOEKOMST
In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie, maar wel inzicht in de mogelijkheden voor de toekomst. Om die reden verzamelen we al jarenlang cijfers en trends in de bakkerijsector. In 2010 was dit voor het laatst onder de noemer Structuurrapport Bakkerijsector. 11 jaar later volgde de nieuwe versie, genaamd Trendrapport Bakkerijsector 2022, dat de cijfers tot en met 2021 toonde.
Trendrapport Bakkerijsector 2022 verscheen in print en digitaal; inmiddels is er een nieuwe update beschikbaar die alleen hier online te vinden is. In het Trendrapport Bakkerijsector 2023 vindt u de nieuwste cijfers en trends, niet alleen met betrekking op de elementen ‘mensen’ en ‘producten’ maar ook ‘bakkerijvestigingen’. Onder andere de arbeidsmarkt, de economie en maatschappelijke ontwikkelingen komen hierbij aan bod.
De cijfers en trends die tot stand kwamen met behulp van 16 partijen uit de gehele branche, leidden tot een SWOT met Sterktes, Zwaktes, Kansen en Bedreigingen. Deze inzichten bieden een fundament voor toekomstbestendig beleid, voor de individuele ondernemer en de gehele sector.
Laat deze geüpdatet versie van het trendrapport voor iedereen binnen de bakkerijbranche een leidraad zijn bij het voorkomen, voorspellen en vooroplopen. Zodat we in een volgende versie zien dat we de trends in ons voordeel weten om te buigen of voort te zetten.
Mirjam Kortkaas
Directeur Nederlands Bakkerij Centrum
DIT RAPPORT KWAM TOT STAND MET
FINANCIERING VAN
EN DE MEDEWERKING VAN
Samenvatting
Terug
naar
Boven
Dit rapport toont langjarige feiten en cijfers van de bakkerijsector. Die vertellen ons wat de sterktes en zwaktes van de branche zijn en met welke kansen en bedreigingen de branche rekening kan houden. Zonder conclusies te trekken is dit rapport vooral een feitelijke basis voor toekomstig beleid en activiteiten. Hieronder een greep uit de belangrijkste bevindingen.
Uitdagingen op de arbeidsmarkt
Op de arbeidsmarkt staat de bakkerijsector voor grote uitdagingen. De krapte op de arbeidsmarkt neemt nog altijd toe, de interesse onder jongeren voor bakkerij gerelateerde opleidingen neemt af en door vergrijzing kent de sector een sterk groeiende uitstroom van zowel werknemers als werkgevers. Industriële en ambachtelijke bakkers ervaren nu al problemen om vacatures ingevuld te krijgen. Er valt te verwachten dat dit de komende jaren steeds moeilijker wordt. Wel zien we kansen in zij-instromers en zijn er meer medewerkers fulltime gaan werken.
De blik van een nieuwe generatie
Jongeren die nu de arbeidsmarkt betreden, kijken anders naar de balans tussen werk en privé en naar de bakkerijbranche. Nachtwerk, onregelmatige werktijden en de zwaarte van het werk maken onze sector minder aantrekkelijk voor een nieuwe generatie. Ook voor opvolging vanuit de sector zelf is minder belangstelling. Toch is er een positief perspectief. Het werken met brood en banket an sich spreekt jongeren aan en ook voor nieuwe bakkerij- opleidingen lijkt genoeg animo. Bovendien is er een algemene groei van zij-instromers, waar mogelijk ook de bakkerijsector van kan profiteren.
Lichte daling in volume, coronajaren hebben grote impact
De bakkerijsector heeft afgelopen decennia te maken gehad met een forse daling in volume. Dat geldt vooral voor ambachtelijke ondernemers. Vanaf 2019 was echter een kentering te zien. Het volume van de inhome markt laat een lichte stijging zien, waar ook ambachtelijke ondernemers van profiteren. Tijdens de coronapandemie vanaf 2020 lijdt vooral de out-of-home markt zwaar onder de maatregelen. De ambachtelijke bakkers lijken juist meer brood te verkopen. Tot nu toe maken zij binnen de bakkerijsector zelfs de grootste groei door. Toch is de stijging binnen inhome niet genoeg om het volumeverlies in het out-of-home-kanaal tijdens de coronajaren te compenseren. Daarnaast valt op dat ambachtelijke bakkers in gebak marktaandeel verliezen ten gunste van supermarkten.
Troeven voor de toekomst
Ondertussen groeit het positieve imago van brood en volkoren in het bijzonder door de aandacht voor aspecten als gezondheid, duurzaamheid en lokale producten. Banket blijft een belangrijke traktatie bij feestelijkheden en er zijn kansen op het gebied van verduurzaming en verantwoord genieten. Daarmee heeft de bakkerijbranche belangrijke troeven in handen. Ook online groeit de verkoop van brood binnen alle kanalen. De vooruitzichten voor verdere imagoverbetering en groei zijn dan ook positief.
De verwachting is dat er in 2023 geen grote verschillen in het volume van brood zullen plaatsvinden. Het imago van brood is goed. Brood wordt gewaardeerd om zijn smaak, voedzaamheid, gezondheid en betaalbaarheid. Dat is een goede basis voor de toekomst. Waarschijnlijk is dat de bakkerijsector op veel fronten positieve trends kan voortzetten.
SWOT TOTAAL
Terug
naar
Boven
STERKTES
- Groeiend aandeel ambachtelijke en startende ondernemers
- Kennis, ervaring en vakmanschap in de hele keten
- Stabiele tot licht stijgende sector in besteding en werknemers
- Stabiele tot licht stijgende sector in besteding
- Brood is het enige echte dagverse basisvoedingsmiddel
- Brood blijft marktleider bij lunch
- Brood scoort positief op duurzaamheidsaspecten
- Volkoren scoort goed op gezondheidsaspecten
ZWAKTES
- Jaarlijkse daling aantal ambachtelijke bakkerijvestigingen
- Hoge gemiddelde leeftijd ondernemers en aantal oudere ondernemers
- Groeiende vergrijzing binnen sector
- Verwachting van stijgend verzuim
- Nachtwerk en ploegendienst*
- Geen onderscheidende cao in vergelijking met andere voedingssectoren
- In de trend van een plantaardig dieet is de populariteit van brood als maaltijd afhankelijk van (plantaardig) beleg
KANSEN
- Filialisering als vorm van groei
- Jongeren zien werken met brood en banket als positief*
- Groeiende interesse in nieuwe bakkerij-opleidingen
- Groeiend aantal zij-instromers
- Vers, smaak en gemak blijven belangrijke aankoopmotieven
- Meer aandacht voor lokale producten
- Brood blijft de basis van ons voedingspatroon en heeft een positief imago
- Consumenten onderkennen gezonde aspecten van brood
- Groei van verkoop voor directe consumptie
- Gezond genieten is een groeiende trend onder jongeren
- Aandeel biologische voeding stijgt snel
- Sterke groei van online verkoop en boost in thuisbezorging
- Consumenten zien banket als belangrijkste traktatie en lekkernij
- Brood past in een plantaardig dieet
BEDREIGINGEN
- Daling aantal kleine bakkers met één winkelvestiging
- Daling aantal winkels in versspecialiteiten
- Snel stijgende arbeidskrapte sinds 2020
- Dalende instroom gediplomeerden bij zowel industrie als ambacht
- Aantal scholen met bakkerij-opleidingen daalt door lagere instroom scholieren
- Dalende interesse jongeren in bestaande bakkerij-opleidingen
- Sterke daling aantal leerlingen ondernemersopleidingen bakkerijsector
- Jongeren zien nachtwerk en zwaarte werk van de bakkerijsector als negatief*
- Opvolging vanuit nieuwe bakkersgeneraties op mbo-opleidingen daalt sterk
- Dagelijkse consumptie van brood bij het ontbijt staat onder druk
- Consumenten hebben onvoldoende productkennis
- Gebak en Banket staat onder druk bij supermarkten en ambachtelijke bakkers
- Voor banket: wet- en regelgeving rond suiker
- Volume in de sector onder druk met name in het ambacht